نقد و بررسی تب سنج جیوه ای پزشکی
تب سنج جیوه ای پزشکی از یک لوله باریک از جنس شیشه ساخته شده است که یک سر این لوله به محفظهای پر از جیوه متصل است. جیوه ماده ای است که با گرما منقبض و با سرما منبسط میشود. محیط خلا داخل لوله به جیوه جهت اندازه گیری دما امکان حرکت میدهد. با توجه به سطح جیوه در لوله، از روی اعداد نوشته شده بر روی دماسنج میتوان از میزان دما اطلاع کسب نمود. دماسنجهای گوناگون با کاربردها و اشکال مختلف در بازار وجود دارد؛ یک نمونه مشهور این دماسنجها، دماسنج جیوه ای پزشکی است. از این تب سنجها برای گرفتن تب کودک، تب نوزاد و بزرگسال میتوان استفاده کرد.
مقایسه دماسنج جیوه ای معمولی و دماسنج جیوه ای پزشکی
- دماسنج پزشکی از شیشه ذره بینی ساخته شده است ولی دماسنج معمولی از این جنس نبست.
- دماسنج پزشکی از 35 تا 42 درجه بندی شده است. ولی این میزان در دماسنج معمولی بیشتر است.
- دماسنج پزشکی در نزدیک مخزن آن خمیدگی است ولی دماسنج معمولی خمیدگی ندارد.
- دقت دماسنج پزشکی 0.1 درجه ولی دماسنج معمولی 1 درجه است.
- لوله دماسنج پزشکی از دماسنج معمولی باریک تر است.
به چه محدوده ای از دمای بدن تب گفته می شود ؟
متداول ترین علت تب عفونت یکی از اعضای بدن است. زمانی که بدن ما دچار عفونت میشود بدن ما برای کنترل فعالیت میکروبها دمای بدن بالا میرود. به بالا رفتن دمای بدن تب گفته میشود. تب نشانه مشخصی از یک مشکل در بدن است. در صورتی که دمای داخل دهان بالاتر از 37.5 و کمتر از 37.9 درجه شود به آن تب خفیف گفته میشود.
چگونه با تب سنج جیوه ای کار کنیم ؟
قبل از اندازه گرفتن دمای بدن، دماسنج را به خوبی تکان دهید. ابتدا به درجات آن نگاه کنید و محل قرار گیری خط جیوه را در ستون جیوه پیدا کنید، تا شاخص جیوه کمتر از 37 درجه قرار بگیرد. از بیمار بخواهید دهانش را باز کرده و زبان خود را بالا بیاورد. زیر زبان یک پرده عمومی قرار دارد که زبان را به کف دهان متصل میکند. درجه باید در انتهای زیر زبان و کنار این پرده قرار بگیرد. سپس از بیمار بخواهید دهان خود را ببندد در صورتی که حتی مقداری از لبها باز نماند.
حداقل باید 3 الی 5 دقیقه باید تب سنج در دهان قرار گیرد و در این مدت بیمار نه صبحت کند و نه دهان خود را باز کند. سپس بعد از این مدت درجه را بخوانید. برای بهتر دیدن نوک ستون جیوه باید تب سنج را آنقدر بچرخانید تا بخشی از شیشه که به شکل ذره بین در آمده است و ستون جیوه را واضح تر نمایش میدهد در مقابل قرار گیرد. در این حال خواندن درجه حرارت آسان تر است.
دماسنج جیوه ای دقیق تره یا دیجیتال ؟
دقت دماسنجهای دیجیتال با جیوه ای تقریبا یکسان است. در واقع صفحه دیجیتال آن کار همان جیوه را میکند با این تفاوت که دماسنج دیجیتال عدد را روی صفحه نشان میدهد و در نتیجه خواندن آن آسان تر است. زمانی که میخواهید دماسنج جیوه ای را بخوانید ممکن است دقت چشمی نداشته باشید و دمای 37/2 را همان 37 بخوانید. پس دماسنج دیجیتال از این جهت دقیق تر است.
روش های مختلف اندازه گیری
تب سنج یکی از تجهیزات پزشکی است که به وسیله آن میتوان دمای بدن را اندازه گرفت. اما روشهای مختلفی برای اندازه گیری تب وجود دارد که عبارتند از:
اندازه گیری به روش رکتال
رکتوم مناسب ترین مکان برای اندازه گیری دمای بدن شناخته شده است زیرا اندازه گیری به این روش دقیق ترین اندازه گیری است و تفاوت نتایج در آن بسیار کمتر از دیگر نتایج است. دامنه تغییرات بدن در این اندازه گیری تقریبا 2/36 تا 7/37 درجه سانتی گراد است.
اندازه گیری دهانی
از این روش برای کودکان و بزرگسالان استفاده میشود. به دو صورت با قرار دادن تب سنج روی گونهها یا زیر زبان انجام میشود که در هر دو روش نتیجه اندازه گیری مانند روش رکتال است. در این روش اندازه گیری زیر زبانی نتیجه بهتری دارد.
اندازه گیری دمای سطحی زیر بغل یا کشاله ران
اندازه گیری دمای سطحی بدن با قرار دادن تب سنج زیر بغل یا کشاله ران به دست میآید. در هر دو حالت دست یا پا باید محکم به بدن بچسبد تا از تداخل دمای محیط جلوگیری شود. به هر حال احتمال اندازه گیری دقیق با این روش خیلی کمتر بوده و همچنین مدت زمان اندازه گیری طولانی تر است.
اندازه گیری از طریق مجرای گوش
دمای گوش با یک سنسور مادون قرمز اندازه گیری میشود. در این روش نوک تب سنج به سادگی درون کانال گوش قرار میگیرد و نتیجه اندازه گیری به مدت یک ثانیه انجام میشود. علاوه بر آسان بودن این روش دقت آن از نظر کلینیکی هم ثابت شده است. نوک این دماسنجها به گونه ای طراحی شده است که به گوش نوزاد و کودکان آسیب نمیزند و اندازه گیری دقیقی نشان میدهد.
اندازه گیری از طریق پیشانی
این روش بسیار دقیق و آسان است. در این روش تب سنج روی پیشانی قرار میگیرد و یک حسگر بالاترین دمای بدن و حسگر دیگر دمای محیط را اندازه گیری میکند.
ویژگی های تب سنج جیوه ای پزشکی
- ساخته شده از شیشه ذره بینی
- اندازه گیری دمای بدن
- گستره دما از 35 تا42
- دماسنج پزشکی
چطور مصرف کنیم
قبل از اندازه گرفتن دمای بدن، درجه تب اورال را به خوبی تکان بدهید. ابتدا به درجات آن نگاه كنید و محل قرار گیری خط جیوه را در ستون جیوه پیدا كنید. تا شاخص جیوه کمتر از 37 درجه قرا بگیرد. از بیمار بخواهید دهان خود را باز کرده و زبانش را بالا بیاورد. زیر زبان یک پرده عمودی قرار دارد كه زبان را به كف دهان متصل میكند. درجه باید در انتهای زیر زبان و كنار این پرده قرار گیرد. سپس بیمار دهان را میبندد به طوری كه حتی مقداری از لبها هم باز نباشد.
حداقل 3 دقیقه و تا 5 دقیقه ترمومتر باید در دهان بماند و در این مدت بیمار صحبت نكند و دهان را باز ننماید. پس از این زمان درجه را بخوانید. برای بهتر دیدن نوک ستون جیوه باید تب سنج را آنقدر بچرخانید تا بخشی از شیشه كه به شكل ذره بین در آمده است و ستون جیوه را واضح تر نمایش میدهد در مقابل قرار گیرد. در این حال خواندن درجه حرارت آسان تر است.
درجه دمای بدن در صورتی که تب داشته باشید
زمان | دمای بدن |
هنگام صبح | دمای بالاتر از 2/37 درجه |
بعد از ظهر | دمای بالاتر از 7/37 تب |
لطفا دقت کنید
اندازه گیری دما توسط دماسنجهای جیوه ای و الکلی برای دماهایی امکان پذیر است که بالاتر از نقطه انجماد و پایین تر از نقطه جوش مایع درون دماسنج باشد.
اگر دماسنج شکست مراقب باشید بچهها به آن نزدیک نشوند. مخصوصا مراقب جیوه باشید چون از طریق پوست جذب میشود .
دستتان نباید روی مخزن جیوه باشد چون دمای بدن خود شما را نشان می دهد.